Mom’s Wellnest
The Motherhood Wellness Project
By Στεφανία Καψάλη
Τις πρώτες τρεις ημέρες μετά τη γέννηση, τα νεογέννητα παρουσιάζουν συνήθως μια σειρά από συμπεριφορές καθώς προσαρμόζονται στο νέο τους περιβάλλον και στη ζωή έξω από τη μήτρα. Ακολουθούν ορισμένες συνήθεις συμπεριφορές που μπορείτε να περιμένετε να παρατηρήσετε κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου:
1. Κύκλοι ύπνου και αφύπνισης: Τα νεογέννητα κοιμούνται το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, συνήθως 16 έως 17 ώρες. Αρχικά δεν έχουν ένα καλά εδραιωμένο πρόγραμμα ύπνου, οπότε να είστε προετοιμασμένοι για φροντίδα όλο το 24ωρο και ακανόνιστους ρυθμούς ύπνου. Ειδικά τις πρώτες ημέρες ζωής τείνουν να είναι πιο δραστήρια τις βραδινές ώρες. Εκμεταλλευτείτε τον χρόνο που το μωρό σας κοιμάται για να ξεκουραστείτε.
2. Σημάδια πείνας: Τα νεογέννητα παρουσιάζουν σημάδια πείνας τα όποια μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε πρώιμα, όψιμα και καθυστερημένα. Η ανάγκη τους σε σίτιση θα πρέπει να καλύπτεται ήδη από την εμφάνιση των πρώιμων σημαδιών. Στα πρώιμα περιλαμβάνονται, ενώ είναι ακόμα κοιμισμένα, κινήσεις των βολβών των ματιών κάτω από τα βλέφαρά και οι γκριμάτσες, το χτύπημα των χειλιών τους. Στα όψιμα συγκαταλέγονται οι κινήσεις της γλώσσας προς τα έξω, οι ήρεμες κινήσεις όλου του σώματος και η κίνηση του να φέρουν το χεράκι στο στόμα για να το πιπιλίσουν. Τέλος ως καθυστερημένα σημάδια θεωρούνται οι έντονες (πιο νευρικές) κινήσεις και το κλάμα.
3. Σίτιση: Τα νεογέννητα έχουν μικρό στομάχι και πρέπει να τρώνε συχνά. Τρέφονται συνήθως κάθε 2 έως 3 ώρες, εκτός εάν από μόνα τους ξυπνήσουν νωρίτερα, και το κάθε γεύμα τους μπορεί να διαρκέσει από 10 λεπτά έως μία ώρα.
4. Κλάμα: Το κλάμα αποτελεί πρωταρχικό μέσο επικοινωνίας για τα νεογέννητα. Κλαίνε για να σηματοδοτήσουν την πείνα, τη δυσφορία, την ανάγκη για αλλαγή πάνας, την κούραση και πολλά άλλα. Είναι ο τρόπος με τον οποίο εκφράζουν τις ανάγκες τους. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το υπερβολικό κλάμα ή το παρατεταμένο απαρηγόρητο κλάμα όταν παρατηρείται συστηματικά μπορεί να δικαιολογεί ιατρική φροντίδα.
5. Δέσιμο και βλεμματική επαφή: Τα νεογέννητα είναι ικανά να έχουν οπτική επαφή και να αναγνωρίζουν τα πρόσωπα των φροντιστών τους. Μπορεί να εστιάζουν σε πρόσωπα που βρίσκονται σε απόσταση 8-12 εκατοστών από τα δικά τους. Αυτό το πρώιμο δέσιμο και η οπτική επαφή συμβάλλουν στην ανάπτυξη συναισθηματικών δεσμών με τους φροντιστές τους.
6. Δέρμα με δέρμα επαφή: Η άμεση επαφή δέρμα με δέρμα για τουλάχιστον μία ώρα μετά τη γέννηση είναι μία από τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους για την προαγωγή του αποκλειστικού θηλασμού. Τα μωρά που τοποθετούνται από νωρίς σε επαφή δέρμα με δέρμα με τη μητέρα τους είναι πιθανότερο να θηλάζουν αποκλειστικά κατά την έξοδο από το μαιευτήριο αλλά και μετά, όπως και να θηλάσουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Η δέρμα με δέρμα επαφή αφορά τόσο τη μητέρα όσο και τον πατέρα και θα αποτελέσει μέρος της καθημερινής φροντίδας του νεογέννητου ακόμη και μετά την έξοδο από το μαιευτήριο. Προσφέρει σημαντικά στη νευρολογική ανάπτυξη, συμβάλλει στη ρύθμιση της θερμοκρασίας, του γλυκαιμικού δείκτη και γενικά στην ομοιόσταση του οργανισμού του βρέφους.
7. Υποστήριξη και εκπαίδευση από επαγγελματίες υγείας: Μη διστάσετε να κάνετε ερωτήσεις και να ζητήσετε βοήθεια από τους επαγγελματίες υγείας που είναι διαθέσιμοι στο νοσοκομείο. Είναι εκεί για να υποστηρίξουν εσάς και την ευημερία του μωρού σας. Μπορούν να απαντούν σε ανησυχίες σχετικά με την υγεία του μωρού σας, να παρέχουν καθοδήγηση σχετικά με το θηλασμό και να παρέχουν πηγές για περαιτέρω βοήθεια εάν αυτό χρειαστεί. Επίσης θα αντιμετωπίσουν τυχόν ερωτήσεις ή ανησυχίες σας και θα προσφέρουν καθοδήγηση για τη φροντίδα του μωρού στο σπίτι.
8. Φροντίδα του ομφάλιου λώρου: Η περιποίηση του κολοβώματος του ομφάλιου λώρου σε επίπεδο μαιευτηρίου πραγματοποιείται από το προσωπικό του ορόφου. Το κολόβωμα συνήθως υποπίπτει σε 7-10 ημέρες από τον τοκετό και η περιποίηση του γίνεται με διάλυμα αλκοόλης και αποστειρωμένη γάζα μία φορά την ημέρα(σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες συστάσεις παιδιατρικών εταιρειών).
9. Συνδιαμονή “Rοοming in”: Η συνδιαμονή στο δωμάτιο του μαιευτηρίου εξασφαλίζει πολλαπλά οφέλη τόσο για το νεογέννητο όσο και για την οικογένεια. Με την συνδιαμονή οι ανάγκες των βρεφών καλύπτονται πιο άμεσα και ολιστικά. Τα βρέφη αντιλαμβάνονται την διαρκή παρουσία των φροντιστών τους, με αποτέλεσμα να είναι πιο ήρεμα, να κοιμούνται καλύτερα και να βιώνουν την μετάβαση στην εξωμήτριο ζωή πιο ομαλά. Οι γονείς αντίστοιχα εξοικειώνονται, γνωρίζουν καλύτερα τις ανάγκες του νεογνού και έχουν την δυνατότητα να εξαλείψουν πιθανούς φόβους και αγωνίες με τα οποία θα ερχόταν αντιμέτωποι στο σπίτι. Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι το μωρό να θηλάζει πιο συχνά και έτσι προάγεται ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός.
10. Απώλεια βάρους: Τις τρεις πρώτες ημέρες ζωής τους τα βρέφη χάνουν το 10% του βάρους γέννησης τους, με τη μέγιστη απώλεια να παρουσιάζεται το 3ο 24ωρο. Προοδευτικά το βάρος παρουσιάζει αύξηση μέχρι να ανακτηθεί συνήθως μέχρι την 15η ημέρα ζωής.
11. Κενώσεις και ουρήσεις: Η διούρηση και οι κενώσεις αποτελούν σημαντικά κλινικά σημεία στην εκτίμηση του βρέφους. Αρχικά τα βρέφη αποβάλλουν το μηκώνιο (παχύρρευστες σκουρόχρωμες κενώσεις). Τις πρώτες ημέρες βρέχουν περίπου 5 πάνες ημερησίως, ενώ τις επόμενες μέρες αλλάζει η σύσταση των κενώσεων και αυξάνεται ο αριθμός τους, με αποτέλεσμα την 4η - 5η ημέρα ζωής τα βρέφη να έχουν 4 περίπου κενώσεις, κίτρινες, μαλακές ή υδαρείς, με σποράκια.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα νεογέννητα μπορεί να διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους ως προς τα μοτίβα και τις συμπεριφορές τους. Εάν έχετε συγκεκριμένες ανησυχίες ή ερωτήσεις σχετικά με τη συμπεριφορά ενός νεογέννητου, συνιστάται πάντα να συμβουλεύεστε έναν επαγγελματία υγείας, μαία ή παιδίατρο για εξατομικευμένη καθοδήγηση.
MamaBee Midwifery Care
Μαίρη Φεντόυρη, Μαία
Πιστοποιημένη Σύμβουλος Ψυχο-Μαιευτικής Προετοιμασίας
Πιστοποιημένη Σύμβουλος Γαλουχίας
Εκπαιδεύτρια Γιόγκα Εγκυμοσύνης & Αποκατάστασης
Site: www.mamabee.gr
Πηγές:
Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP) - HealthyChildren.org(https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/baby/sleep/Pages/Amount-and-Schedule-of-Sleep-for-Newborns.aspx)
Harvard Medical School - The Emotional Life of a Newborn(https://developingchild.harvard.edu/resources/the-emotional-life-of-the-early-years/)
Stanford Children's Health(https://www.stanfordchildrens.org/en/topic/default?id=newborn-reflexes-90-P02650)
Flaherman VJ, Schaefer EW, Kuzniewicz MW, Li SX, Walsh EM, PauIM. Early weight loss nomograms for exclusively breastfed newborns. Pediatrics. 2015 Jan;135(1):e16-23. doi: 10.1542/peds.2014-1532. Epub 2014 Dec 1. PubMed PMID:25554815; PubMed Central PMCID: PMC4279066. Jan;135(1):e16-23. doi: 10.1542/peds.2014-1532. Epub 2014 Dec 1. PubMed PMID:25554815; PubMed Central PMCID: PMC4279066.
ABM Clinical protocol #2: Guidelines for hospital discharge of the breastfeeding term newborn and mother: “the going home protocol” Revised 2014, Breastfeeding Med.2014 Jan-Feb9(1):3-8
